روایت: خرابهنشینی جغد بعد از شهادت امام حسین
عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَبِیغُنْدَرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیهالسلام قَالَ: سَمِعْتُهُ یَقُولُ فِی الْبُومَةِ فَقَالَ: هَلْ أَحَدٌ مِنْکُمْ رَآهَا بِالنَّهَارِ؟ قِیلَ لَهُ: لَا، تَکَادُ تَظْهَرُ بِالنَّهَارِ وَ لَا تَظْهَرُ إِلَّا لَیْلًا. قَالَ: أَمَا إِنَّهَا لَمْ تَزَلْ تَأْوِی الْعُمْرَانَ أَبَداً، فَلَمَّا أَنْ قُتِلَ الْحُسَیْنُ علیهالسلام آلَتْ عَلَی نَفْسِهَا أَنْ لَا تَأْوِیَ الْعُمْرَانَ أَبَداً وَ لَا تَأْوِی إِلَّا الْخَرَابَ، فَلَا تَزَالُ نَهَارَهَا صَائِمَةً حَزِینَةً حَتَّی یَجُنَّهَا اللَّیْلُ، فَإِذَا جَنَّهَا اللَّیْلُ فَلَا تَزَالُ تَرِنُّ عَلَی الْحُسَیْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ حَتَّی تُصْبِحَ.
حسین بن ابیغندر میگوید از امام جعفر صادق علیهالسّلام شنیدم که راجع به جغد میفرمود: آیا احدی از شما جغد را در روز دیده است؟ به ایشان عرض شد: خیر، بعید است روز ظاهر شود و ظاهر نمیگردد مگر در شب. حضرت فرمود: بدانید که همانا جغد دائما در مکانی که آباد است ساکن میشد، پس هنگامی که امام حسین علیهالسّلام کشته شد، جغد قسم خورد که ابداً در مکانهای آباد منزل و مأوا نگیرد و جز در خرابهها ساکن نشود. پس دائماً روز روزه و محزون میباشد تا شب او را فرا میگیرد. هنگامی که شب او را فرا گرفت، مدام برای امام حسین علیهالسّلام صدا و ناله میکند تا صبح شود.
کامل الزیارات، ج۱، ص۹۸
عنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ صَاعِدٍ الْبَرْبَرِیِّ قَیِّماً لِقَبْرِ الرِّضَا علیهالسلام قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی الرِّضَا علیهالسلام، فَقَالَ لِی: مَا یَقُولُ النَّاسُ؟ قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ جِئْنَا نَسْأَلُکَ. فَقَالَ لِی: تَرَی هَذِهِ الْبُومَةَ؟ کَانَتْ عَلَی عَهْدِ جَدِّی رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله تَأْوِی الْمَنَازِلَ وَ الْقُصُورَ وَ الدُّورَ وَ کَانَتْ إِذَا أَکْلَ النَّاسُ الطَّعَامَ تَطِیرُ فَتَقَعُ أَمَامَهُمْ فَیُرْمَی إِلَیْهَا بِالطَّعَامِ وَ تُسْقَی ثُمَّ تَرْجِعُ إِلَی مَکَانِهَا وَ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ خَرَجَتْ مِنَ الْعُمْرَانِ إِلَی الْخَرَابِ وَ الْجِبَالِ وَ الْبَرَارِی وَ قَالَتْ بِئْسَ الْأُمَّةُ أَنْتُمْ، قَتَلْتُمُ ابْنَ نَبِیِّکُمْ وَ لَا آمَنُکُمْ عَلَی نَفْسِی.
حسین بن علی بن صاعد بربری میگوید: پدرم به من گفت: بر حضرت رضا علیه السّلام وارد شدم و حضرت به من فرمود: مردم چه میگویند؟ گفتم: فدایت شوم، آمدهایم از شما بپرسیم. حضرت به من فرمود: جغد را میبینی؟ در زمان جدم رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله در منازل و قصرها و خانهها سکونت داشت و وقتی مردم غذا میخوردند، پرواز میکرد و مقابل آنها مینشست، پس به سویش غذا انداخته میشد و سیراب میشد، سپس به جایش برمیگشت. و هنگامی که حسین بن علی علیهماالسّلام کشته شد، از آبادی به سمت خرابهها و کوهها و صحراها رفت و گفت: شما بد امتی هستید، پسر پیامبرتان را کشتید و من بر جان خود از شما ایمن نیستم.
کامل الزیارات، ج۱، ص۹۹